همان طور که می دانید در اطراف ما ممکن است پرونده های قضایی بسیار زیادی به وجود بیاید که افرادی در پرونده های مختلف به عنوان شاهد شهادت می دهند. شهادت در واقع به معنای دادن خبری توسط فردی است که ممکن است باعث ایجاد ضرر یا زیان و حتی فایده برای کسی شود. در واقع کسی که در پرونده راضی به دادن شهادت می شود قطعاً با دادن شهادت برای فردی باعث فایده و برای فرد دیگر باعث ضرر خواهد شد چرا که این شهادت دادند سبب تغییر در روند اصلی پرونده خواهد شد و در نتیجه پرونده و دادگاه تاثیر خواهد گذاشت. اما امروز روی سخن ما در مورد شهادت دروغ و مجازات آن است بنابراین تصمیم گرفتیم که به صورت مفصل به این موضوع بپردازیم. پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ سوالات خود را در این زمینه بیابید و با وکیل کیفری با تجربه آشنا شوید.
شرایط شهادت و مجازات شهادت دروغ در دادگاه
به طور کلی هر چه کسی که از یک دعوی خبر داشته باشد و تصمیم بگیرد که در دادگاه شهادت دهد باید حتماً شرایط لازم را بگذراند تا بتواند این کار را انجام دهد. منظور از شرایط این است که فرد باید حتماً از قضایا و اتفاقات پیش آمده مطلع باشد و به صورت عینی در آن محل حضور داشته و همه چیز را دیده باشد. از موارد دیگر این است که فرد شاهد باید برای شهادت دادن حتماً سوگند یاد کند و قسم بخورد وگرنه شهادتی که می دهد ارزش نخواهد داشت بنابراین اگر فردی در محضر دادگاه و در مقابل مقامات دادگاه قسم یاد کند و در نهایت شهادت دروغ بدهد و ثابت شود که شهادتی که داده دروغ بوده است حتماً شامل مجازات خواهد شد که این مجازات متفاوت خواهد بود و بر اساس موارد مختلفی است که در ادامه به آن اشاره خواهیم نمود.
مجازات شهادت دروغ در قانون
اکنون می خواهیم به مجازاتی که برای شهادت دروغ در نظر گرفته شده بپردازیم زیرا افرادی هستند که حاضر می شوند به خاطر پول یا در صورت زور و تهدید شهادت دروغ بدهند به همین خاطر قانون جمهوری اسلامی ایران برای چنین افرادی که شهادت دروغ می دهند و نتیجه دادگاه را دچار تغییر و تحول می کنند مجازاتی در نظر گرفته این مجازات می تواند به دو صورت انجام شود طبق موارد زیر:
- مجازات شهادت دروغ می تواند به صورت حبس و زندانی صورت گیرد.
- در مواردی هم مجازات شهادت دروغ را بر اساس جزای نقدی در نظر گرفته اند.
در هر دو صورت فردی که شهادت دروغ داده است موظف به کشیدن مجازات آن است زیرا همه مقامات دادگاه و پرونده را مورد بازی قرار داده و حتی وقتی که بقیه را تلف کرده است بنابراین نتیجه دادگاه را تغییر داده و موجب اخلال در حکم دادگاه کیفری شده.
شهادت دروغ و مجازات کیفری آن
طبق قانون و مقررات جمهوری اسلامی ایران اگر فردی دادگاه و مقامات را بازیچه قرار دهد و شهادت دروغ بدهد در این صورت باید مجازاتی برای آن قائل شد این مجازات شامل حبس می شود که برای افراد بین سه ماه و یک روز تا دو سال حبس یا زندانی خواهد بود البته که جزای نقدی شامل یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تا دوازده میلیون ریال می شود. گذشته از این موضوع مجازات ای هم برای فردی که شهادت به قصاص یا دیه برای مثال شکستن استخوان می دهد نیز در نظر گرفته شده که برای چنین فردی باید متناسب با همان جزا در نظر گرفته شود. برای مثال اگر فردی برای قصاص مجرمی شهادت دروغ بدهد و مجرم را قصاص کنند پس از مشخص شدن شهادت دروغ این فرد باید حتماً قصاص شود. بنابراین هیچ راه گریزی از این موضوع نخواهد بود.
شهادت کذب در دادسرا جرم و قابل مجازات است
به طور کلی برای افرادی که شهادت دروغ می دهند مجازاتی در نظر گرفته شده اما باید توجه داشته باشید که هر شهادت دروغ ای را مجازات نمی دانند بنابراین شرایط و موقعیتی برای آن در نظر گرفته شده که اگر فردی در دادگاه سوگند یاد کند و شهادت دروغ بدهد قطعاً شامل مجازات خواهد شد همچنین اگر فردی در برابر مقامات مهم کشور که در سازمان ها مشغول به کار هستند شهادت دروغ بدهد مجازاتی برای او در نظر گرفته خواهد شد. اما اگر فردی در کوچه و خیابان یا در کلانتری و دادسرا شهادت بدهد و ثابت شود که شهادت دروغ بوده است مجازات برای او در نظر گرفته نمی شود زیرا جرم نیست بنابراین می توان گفت دادن شهادت دروغ تنها در محضر دادگاه و قاضی با سوگند و در مقابل مقامات مهم رسمی جرم محسوب می شود و دارای مجازات خواهد بود.
آیا اگر کسی شهادت دروغی دهد و با آن شهادت کسی به دادن دیه محکوم شود قابل مجازات است؟
در واقع دادگاه های بسیار زیادی روزانه در حال اجرا هستند برخی از این دادگاه هاش شاهدان مختلفی دارند بنابراین اگر شاهدی در دادگاه حاضر شود و قسم یاد کند سپس شهادت دروغین دهد به طوری که این شهادت دروغین باعث شود مجرم در دادگاه به دادن دیه محکوم شود قطعاً مجازات خواهد شد اما مجازات چنین فردی با دیگر مجازات شهادت های دروغین متفاوت خواهد بود و آن هم به خاطر نتیجه دادگاه است زیرا باعث شده که حکم دادگاه باعث دادن دیه توسط مجرم ایجاد شود. پس از بررسی های لازم و اثبات شهادت دروغ شاهد مجازات می شود و مجازاتی که برای او در نظر گرفته شده مشابه مجرم پرونده است که علیه او شهادت داده یعنی شاهد هم باید دیه پرداخت کند از این رو اگر برای شما هم در این رابطه سوال پیش آمده باید بدانید که مجازات فرد شاهد متناسب با فردی است که علیه او شهادت داده.
شهادت دروغ کتبی
فرقی نمی کند که شهادت و صورت کتبی باشد و یا شفاهی در هر صورت شهادتی که در محضر دادگاه و در مقابل قاضی و مقامات رسمی داده شود هم چنین همراه با سوگند یاد کردن باشد مورد توجه قرار می گیرد و می تواند تاثیر مستقیمی بر روی نتیجه و حکم دادگاه داشته باشد. حال در این میان اگر ثابت شود که شهادت داده شده به صورت کتبی هم دروغ و کذب بوده است باز هم دارای مجازات خواهد بود. البته که این مجازات طبق قوانین و مقررات قانون و شامل جزای نقدی و یا حبس و در موارد استثنا هم مشابه مجازات خواهد بود. منظور از موارد استثنا همان شهادت بر دیه و قصاص برای فردی که از سوی دادگاه حکم داده می شود. در هر صورت شهادت دروغ کتبی درست نیست و جرم محسوب میشود و دارای مجازات است بنابراین در دادگاه مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
نحوه شکایت و رسیدگی به جرم شهادت دروغ
زمانی که فردی مطمئن شود که شاهد در دادگاه مشغول دادن شهادت دروغ است می تواند بر علیه او اعتراض و شکایت کند اما این تنها اولین قدم است بنابراین پس از شکایت علیه شاهد که سوگند یاد کرده و شهادت دروغ داده دادگاه پیگیری های لازم را خواهد کرد و پس از مشخص شدن صحت این ادعا به دنبال ایجاد مجازات برای شاهد دروغگو خواهد بود. از این رو اگر کسی در دادگاه شهادت دروغ بدهد حتی با حضور وکیل پایه یک دادگستری راه فراری وجود نخواهد داشت و در هر صورت باید مجازات شود و مورد پیگرد قانونی قرار گیرد. با این وجود هنوز هم افرادی وجود دارند که در جامعه و در حضور قاضی دادگاه سوگند یاد کرده و شهادت دروغ می دهند.