بیمه چیست؟

بیمه، عقدی است که به موجب ان بیمه‌گر، در قبال دریافت مبلغی پول ( یعنی حق بیمه) در مقابل بیمه‌گذار، تعهد می‌کند ،

تا با وقوع ریسک ( یعنی حادثه موضوع قرارداد) مبلغی را به شخص بیمه‌گذار، پرداخت نماید.

حق بیمه،  به ازای قانونی ریسک بیمه‌ای است.

در زمان انعقاد قرارداد و زمان اجرای عقد بیمه‌‌، تعادل میان حق بیمه و ریسک باید وجود داشته باشد.

ماده ی ۱ قانون بیمه، عقد بیمه را این چنین تعریف می‌کند:

« بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی،

از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد.

متعهد را “بیمه‌گر”،

طرف تعهد را “بیمه‌گذار”،

وجهی را که بیمه‌گذار به بیمه‌گر می‌پردازد، “حق بیمه”

و آنچه را که بیمه می کند، “موضوع بیمه” می‌نامند. »

انواع بیمه و تقسیم‌بندی‌های آن

ماده یک آیین‌نامه شماره ۲ شورای عالی بیمه، مصوب ۱۳۵۱:

در رابطه با تعیین انواع معاملات بیمه و شرایط عمومی بیمه‌نامه‌ها، تقسیم‌بندی‌هایی از عقد بیمه را مقرر نموده است.

بیمه زندگی، بیمه حوادث شخصی، بیمه درمانی، بیمه آتش‌سوزی، بیمه باربری‌‌، بیمه وسایل نقلیه،

بیمه مسئولیت مدنی، بیمه تمام خطر مقاطعه‌کاری، بیمه پول در صندوق، بیمه امانت کارمندان،

بیمه مربوط به استخراج و اکتشاف نفت و غیره.

تقسیم بندی بیمه از نظر کارکرد:

از نظر کارکرد،بیمه به دو نوع :

• بیمه ریسک
•  بیمه فعالیت

تقسیم می‌شود.

تقسیم بندی بیمه از نظرهدف:

ازنظر هدف، بیمه به:

•  بیمه‌ی جبرانی (جبران خسارت‌ها را در برمی‌گیرد)
• بیمه سرمایه‌ای (هدف ان ایجاد سرمایه برای بیمه‌گذار است، مثل بیمه عمر)

منقسم است.

موضوع بیمه، در دو دسته قرار می‌گیرد:

بیمه اموال و بیمه اشخاص.

بیمه اموال، می‌تواند هر حق مالی که شخص بر مالی دارد را در برگیرد.

در بیمه اشخاص، سلامت یا تمامیت جسمی و روحی یا عمر انسان به‌طور مستقیم، موضوع عقد بیمه ‌می‌باشد.

بیمه اموال :

• بیمه باربری
• بیمه آتش سوزی

• بیمه مسئولیت تولیدکنندگان و فروشندگان محصول
• بیمه مسئولیت مدنی متصدیان حمل و نقل داخلی
• بیمه مسئولیت مدنی دارندگان ماشین آلات ساختمانی، راهسازی و کارگاهی

بیمه مسئولیت  :

• بیمه اجباری شخص ثالث ناشی از حوادث وسایل نقلیه

مرجع رسیدگی قرارداد بیمه

ماده ۲۰ آیین‌نامه شماره ۳۴ در مورد بیمه اعتبار کالا، رجوع به داوری را در صورت بروز اختلاف، پیش‌بینی کرده است.

دعاوی مرتبط با بیمه یا در مراجع حقوقی (دادگاه‌ها یا شورای حل اختلاف بسته به مبلغ خواسته) یا کیفری یا مراجع استثنایی، مطرح می‌شوند.

صلاحیت مراجع کیفری، برای دعاوی بیمه، در زمینهٔ جریم غیر عمد می‌باشند .

زیرا مسئولیت ناشی از عمد، موضوع عقد بیمه قرار نمی‌گیرد.

تنها جرائم غیر عمد در تعهدات بیمه‌گر، مؤثر خواهد بود. رأی کیفری قابلیت استناد، در مقابل بیمه‌گر را دارد.

طرح دعاوی بیمه در مراجع استثنایی، مثل هیئت‌های تشخیص و حل اختلاف موضوع کار با توجه به ماده ۱۵۷ قانون کار با توجه به ماده ۱۵۷ قانون کار و ماده ۱۳ قانون مسئولیت مدنی، امکان دارد.