برای تولید، حمل، توزیع، خرید و فروش انواع ماده مخدر و ادوات آن در قانون، مجازات هایی در نظر گرفته شده است اما گاه افراد همزمان چندین نوع از جرائم مرتبط با مواد مخدر را مرتکب می شوند و قضات در دادگاه های متفاوت، رای های گوناگونی در این باره صادر می کنند. برای جلوگیری از این موضوع، در سال ۱۳۹۳ دیوان عالی کشور پس از برگزاری جلسه هیات عمومی خود، رای وحدت رویه شماره ۷۳۸ را صادر نمود.
در رای وحدت رویه شماره ۷۳۸ دیوان عالی کشور چنین آمده است: بر اساس قانون مبارزه با مواد مخدر که در سال ۱۳۷۶ تصویب و همچنین در سال ۱۳۸۹ بر آن اصلاحیه وارد شده است هیچ گونه حکم خاصی درباره تعدد جرائم مواد مخدر وضع نشده است. اما ماده ۱۳۴ از قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲مصوب گردیده درباره تعدد جرائم مواد مخدر هم لازم الاجراست (آمره است).
ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی
ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۹۲ تصویب شده است و این ماده جرائمی را در برمی گیرد که سبب تعزیر می شوند. طبق ماده ۱۳۴:
- اگر فردی جرائمی که مرتکب می شود بیش از سه مورد نباشد دادگاه برای هر یک از جرم ها، حداکثر مجازات تعیین شده در قانون را لحاظ می کند.
- اگر تعداد جرم ها بیشتر از سه مورد باشد، آن وقت دادگاه از حداکثر مجازاتی که قانون برای هر یک از جرم ها تعیین کرده است می تواند حکم بیشتری بدهد البته این حکم یک شرط دارد و آن اینکه میزان مجازات اضافه، از حداکثر مجازات به اضافه نصف آن بیشتر نشود، یعنی:
نصف حداکثر مجازات + حداکثر مجازات ≥ مجازات تعیین شده برای هر جرم (اگر بیش از ۳ جرم باشد.)
- در دو مورد بالا که تعداد جرائم کمتر یا بیشتر از ۳ جرم است، دادگاه فقط می تواند اشد مجازات برای هر یک از جرم ها را در نظر بگیرد.
- اگر یکی از مجازات ها به دلایل قانونی مشمول تبدیل، تخفیف یا غیر قابل اجرا شدن باشد، مجازات اشد بعدی باید برای فرد اجرا شود.
اگر مجازاتی که در قانون تعیین شده است حداقل و حداکثر نداشته باشد، در صورتی که فرد همزمان مرتکب چند جرم شده باشد، دو حالت پیش می آید:
- تعداد جرم هایی که فرد مرتکب شده بیشتر از ۳ جرم نباشد، در این صورت به مجازات تعیین شده اولیه، یک چهارم از همان مجازات اضافه می شود.
- تعداد جرم ها بیش از ۳ جرم باشد، در این صورت دادگاه می تواند نصف مجازات تعیین شده را به مجازات اولیه اضافه کند.
- شماره ۱و ۲ برای تک تک جرم های اتفاق افتاده در نظر گرفته می شوند.
تبصره های ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی
تبصره شماره ۱: اگر یک فرد مجرم، همزمان جرائم متعددی انجام دهد طبق قوانین بالا عمل می گردد.
تبصره شماره ۲: در مواردی که قانون برخی از جرائم را به صورت یک مجموعه در نظر گرفته و یک مجازات مشخص برای کل آن مجموعه تعیین کرده است، دادگاه نمی تواند فرد را طبق قوانین بالا به تک تک اشد مجازات ها برساند بلکه باید فقط همان حکم کلی را اجرا کند.
تبصره شماره ۳: در صورتی که یک فرد مرتکب چندین جرم به صورت همزمان شده باشد و برخی از جرم ها مشمول تخفیف مجازات شوند دادگاه می تواند این تخفیف را به دو صورت اعمال کند:
- مجازات تعیین شده دارای حداقل و حداکثر باشد دادگاه برای اعمال تخفیف، میزان مجازات را تا میانگین حداقل و حداکثر می تواند کاهش دهد.
۲÷ (حداقل مجازات+حداکثر مجازات) ≤ مجازات تعیین شده بر اساس تخفیف
- مجازات تعیین شده دارای حداقل و حداکثر نباشد، دادگاه می تواند برای تخفیف، فرد را به نصف مجازات تعیین شده در قانون محکوم نماید.
تبصره شماره ۴: در مورد جرائمی که مشمول قانون تعزیر درجه هفت و هشت می شوند مقررات تعدد جرم قابل اجرا نیست. مجازات های جرائم تعزیری با درجه ۷ و ۸ با همدیگر جمع و به مجازات های جرائم تعزیری درجه ۱ تا ۶ اضافه خواهند شد.
جرائم تعزیری درجه ۱ تا درجه ۸
مجازات هایی که در قانون مجازات اسلامی برای جرائم تعزیر درجه ۱ تا درجه ۸ در نظر گرفته شده اند به شرح زیر هستند:
مجازات های تعزیری درجه۱:
- مصادره اموال
- از ۲۵ تا ۳۰ سال زندان
- حداقل یک میلیارد جریمه نقدی
مجازات های تعزیری درجه ۲:
- ۵۵۰ میلیون ریال تا یک میلیارد جریمه نقدی
- ۱۵ تا ۲۵ سال زندان
مجازات های تعزیری درجه ۳:
- ۳۶۰ تا ۵۵۰ میلیون ریال جریمه نقدی
- ۱۰ تا ۱۵ سال زندان
مجازات های تعزیری درجه ۴:
- ۱۸۰ تا ۳۶۰ میلیون ریال جریمه نقدی
- انفصال دائمی از خدمات و مشاغل دولتی
- ۵ تا ۱۰ سال زندان
مجازات های تعزیری درجه ۵:
- ۸۰ تا ۱۸۰ میلیون ریال جریمه نقدی
- ۵ تا ۱۵ سال محرومیت از حقوق اجتماعی
- ۲ تا ۵ سال زندان
مجازات های تعزیری درجه ۶:
- شش ماه تا دو سال زندان
- ۲۰ تا ۸۰ میلیون ریال جریمه نقدی
- ۳۱ تا ۹۹ ضربه شلاق
- شش ماه تا پنج سال محرومیت از حقوق اجتماعی
- حکم قطعی دادگاه درباره فرد در رسانه ها منتشر خواهد شد.
مجازات های تعزیری درجه ۷:
- جریمه نقدی از ۱۰ تا ۲۰ میلیون ریال
- ۹۱ روز تا شش ماه زندان
- ۱۱ تا ۳۰ ضربه شلاق
- حداکثر شش ماه محرومیت از حقوق اجتماعی
مجازات های تعزیری درجه ۸:
- حداکثر سه ماه زندان
- حداکثر ده میلیون ریال جریمه نقدی
- حداکثر ده ضربه شلاق
- مبلغ جریمه نقدی هر سه سال یک بار اصلاح و به روز می شود.
- ضربات شلاق ذکر شده در مجازات ها، تعزیری است یعنی قاضی بین تعداد حداقل تا حداکثر ضربات، تعداد ضربات را بر اساس صلاحدید مشخص می کند. برخلاف شلاق حدی که عینا باید همان تعداد مشخص حکم داده شود.
سخن پایانی
اگر فردی هستید که به دلیل ارتکاب جرائم متعدد مرتبط با مواد مخدر مشمول رای وحدت رویه شماره ۷۳۸ شده اید، ضروری است برای استفاده از پتانسیل قانونی برای کاهش مجازات های شما با یک وکیل مواد مخدر حرفه ای مشورت نمایید. زیرا سهل انگاری درباره این موضوع شما را با تجمیع اشد مجازات ها رو به رو خواهد کرد. گروه وکلای دادورزان صلح و سازش متشکل از وکلای حرفه ای می تواند در این راه سخت با شما همراه شود تا بهترین نتیجه ممکن را از پرونده خود در دادگاه کسب کنید. در صورت نیاز به مشاوره با یک وکیل مواد مخدر می توانید با شماره ۰۹۱۹۲۳۲۹۷۸۷ با کارشناسان ما در تماس باشید.
