اگر یک ملک به واسطه ارث یا خرید به صورت ملکی مشاع در بیاید آنگاه تمام افرادی که مالک ملک محسوب می شوند قادر به تصرف در آن هستند. اما این تصرف باید با رضایت سایر مالکین صورت پذیرد. گاهی اوقات یکی از مالکین به تصرف ملک رضایت نمی دهد از این رو مالک دیگر بدون اجازه دست به تصرف آن می زند. این مسئله می تواند از لحاظ قانونی، فرد متصرف را دچار مشکل نماید. در این شرایط اختلاف، بهترین کار کمک گرفتن از وکیل ملکی است تا بتواند با کمترین اصطکاک مسئله تصرف را حل کند.
ملک مشاع چیست و چند نوع ملک مشاع داریم؟
ملک مشاع ملکی است که تعداد مالکین آن دو یا بیشتر باشد. در این صورت هر کدام از مالک ها به تمام ملک حق مالکیت دارد. املاک مشاع دو دسته هستند: ملک های قابل اِفراز و ملک های غیرقابل اِفراز.
ملک قابل اِفراز: ملکی است که قابلیت تقسیم و تفکیک شدن به قسمت های مشخص را دارد، مثل یک زمین کشاورزی.
ملک غیرقابل اِفراز: ملکی است که قابلیت تقسیم و تفکیک شدن به قسمت های مشخص را ندارد. مثل یک خانه.
پیامدهای تصرف در ملک مشاع بدون اجازه شریک
اگر فردی بدون اجازه از شریک یا شرکای خود در ملک مشاع تصرف نماید و شرکای او شکایت کنند آنگاه دادگاه طبق قانون بر اساس نوع تصرف و مدت زمان آن می تواند حکم حبس و جریمه نقدی بابت اجرت المثل ایام تصرف صادر کند و همچنین میزان حکم حبس برای او می تواند از یک ماه تا یک سال تعیین شود. علاوه بر حبس و جریمه نقدی، دادگاه به رفع تصرف و اعاده وضع به حال سابق حکم خواهد کرد.
تصرف عدوانی در ملک مشاع
اگر فردی به غیر از مالکین ملک و بدون اجازه آن ها اقدام به تصرف ملک مشاع کند در این صورت نوع تصرف آن، تصرف عدوانی خواهد بود. ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی در این مورد وضع شده است.
ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی
اگر شخصی به واسطه صحنه سازی مانند امحای مرز، نهر کشی، حفر چاه، دیوار کشی، غرس اشجار و… در اراضی مزروعی، مراتع و همچنین جنگل ها و منابع طبیعی که متعلق به دولت، اوقاف، شهرداری ها، افراد حقیقی و حقوقی باشند سعی کند تصرف نماید یا خود را ذی حق نشان دهد یا ممانعت از حق و ایجاد مزاحمت کند؛ می توان او را به یک ماه تا یک سال زندان محکوم کرد. همچنین دادگاه به رفع تصرف، رفع مزاحمت و اعاده وضع به حال سابق حکم خواهد داد.
تبصره ۱: رسیدگی به جرائم ماده ۶۹۰ به صورت خارج از نوبت بوده و مقامات قضایی از طریق تنظیم صورت مجلس، دستور توقف عملیات را تا زمان صدور قطعی حکم خواهند داد.
تبصره ۲: اگر متصرفان بیش از ۳ نفر باشند و برای ارتکاب جرم قرائن قوی وجود داشته باشد دادگاه می تواند قرار بازداشت را صادر کند و فرد شاکی می تواند درخواست خلع ید، قلع و قمع بنا و اشجار و همچنین تقاضای رفع آثار تجاوز دهد.
تاثیر میزان حق قانونی از ملک مشاع بر میزان تصرف آن
در برخی از موارد، مالکین ملک مشاع تفاوت چشم گیری در میزان سهم خود از ملک دارند. برای مثال یک فرد ۵ دانگ و دیگری یک دانگ یا کمتر سهم دارد در این صورت ممکن است فردی که سهم بیشتری دارد فکر کند می تواند بدون اجازه شریک خود در ملک مشاع تصرف کند. اما طبق قانون این کار جرم است و فردی که سهم کمتری دارد می تواند اقامه دعوی برای رفع تصرف و خلع ید نماید. از طرفی دادگاه هم می تواند برای فرد متصرف علاوه بر رفع تصرف، حکم به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف کند.
برای شکایت درباره تصرف ملک مشاع به کجا باید مراجعه کرد؟
افراد برای آنکه بتوانند دعوی خود را از بابت تصرف ملکشان از طریق قانونی پیگیری نمایند باید به دادسرای منطقه ای که ملک در آن وجود دارد مراجعه کنند و همچنین مسائل حقوقی از این دست در دادگاه های حقوقی مورد بررسی قرار می گیرند. در صورت تصرف عدوانی ملک مشاع طرح شکواییه برای این جرم در دادگاه کیفری انجام می شود و اگر فرد متضرر بخواهد می تواند برای تقاضای رفع تصرف در ملک مشاع در دادگاه حقوقی اقدام نماید. بهتر است برای اقامه دعوی و تسهیل روند پرنده از یک وکیل ملکی حرفه ای کمک بگیرید زیرا این فرد می تواند با تسلط بر اصول قانونی، پرونده را با سرعت و نتیجه ای بهتری به سرانجام برساند.
چرا باید از یک وکیل ملکی در دعواهای ملکی استفاده کرد؟
هر کاری نیاز به متخصص خود دارد مسائل حقوقی نیز از این قائده مستثنی نیستند. دعاوی حقوقی و کیفری مرتبط با املاک معمولا تا حد زیادی فرساینده بوده و گاه نیاز است چندین و چندبار به احکام صادره اعتراض وارد شود تا بتوان نتیجه درستی از پرونده به دست آورد. گاهی وجود یک وکیل ملکی باتجربه می تواند زمینه ساز توافقاتی بین دو طرف درگیر شود که پرونده را به سرعت به نتیجه برساند. در حالی که اگر فرد به تنهایی تصمیم به پیگیری قانونی می داشت ممکن بود ماه ها و حتی سال ها درگیر پرونده باشد و دست آخر نیز نتیجه مطلوبی کسب نکند. از این رو وکیل پایه یک دادگستری برای شما فردی است که تخصصش پرونده های ملکی باشد.
سخن پایانی
اگر با مسائل حقوقی در زمینه ملک، علی الخصوص ملک مشاع سروکار دارید بهتر است از یک وکیل ملکی کمک بگیرید و اجازه دهید روند پرونده سریع و با کیفیت پیش برود. اگر وکیل ملکی باتجربه ای نمی شناسید، به موسسات حقوقی مطرح و معتبر اعتماد کنید. گروه وکلای دادورزان صلح و سازش متشکل از وکلای حرفه ای و متخصص در زمینه های گوناگون حقوقی و کیفری، آمادگی خود را برای مشاوره های تخصصی و پذیرش پرونده های شما عزیزان اعلام می دارد. در صورت نیاز با شماره ۰۹۱۹۲۳۲۹۷۸۷ در تماس باشید. اگر تمایل به مشاوره حضوری دارید می توانید به آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، قبل از میدان ونک، جنب پل همت، کوچه سیدالشهدا، پلاک ۴، واحد یک، موسسه حقوقی دادورزان صلح و سازش مراجعه نمایید.
