در این مقاله قصد داریم تا به معرفی وکیل ربا در مشهد و شرح وظایف وی بپردازیم.

بدون شک همه ی ما بارها واژه ربا به گوشمان خورده است،

اما ممکن است اطلاعات دقیقی در این باره نداشته باشیم.

اما اگر به نوعی درگیر پرونده ی ربا شده اید بهتر است تا در این باره اطلاعات کلی داشته باشید.

و همچنین با توجه به مهم بودن موضوع ربا بهتر است حتی اگر درگیر این موضوع نشده اید،

در رابطه با آن اطلاعاتی داشته باشید تا خدای ناکرده در انجام معاملات خود درگیر چنین موضوعی نشوید.

از این رو گروه وکلای دادورزان صلح و سازش با همکاری وکیل ربا در مشهد به تهیه مقاله ذیل برای شما عزیزان پرداخته است.

بهتر است ابتدا به بیان و توضیح ربا از زبان وکیل در مشهد بپردازیم:

همچنین بیان کنیم که به چه کسی ربا خوار میگویند ؟

و اینکه ربا دارای چندنوع است؟

 همچنین به توضیحاین موضوع بپردازیم که معاملات ربوی چه مجازاتی دارند ؟

یا چطور تشخیص دهیم قرارداد و یا معامله ای که انجام میدهیم ربوی است و مشمول مجازات است یا خیر؟

 و یا اینکه درچه مواردی اینگونه معاملات مشمول مجازات نمیشوند؟

پس برای دریافت پاسخ این سوالات خود کافی است تا با وکیل پایه یک دادگستری همراه شوید:

تعریف کلمه ربا

تقریبا معادل واژه USURYاست که در فرهنگ لغت به معنی زیاده یا افزون شدن یک چیز بدون انجام کار است،

ویا هر نوع سودی که بر روی پول صرفنظر از درصد آن دریافت گردد.

یا به عبارت دیگر به معنای  سود ظالمانه در معامله یا تجارت می باشد.

و در سوره های مختلف مانندآل عمران –نسا-روم- بقره و … از آن به عنوان اعلان جنگ با خدا و رسول یاد شده

و همواره در احادیث و روایات عملی حرام و از گناهان کبیره خوانده شده .

سود، بهره، ربا، نزول و کلماتی از این دست، همگی به یک معنا هستند؛

ربا در عرف عامه به این معنا است که در ازای دریافت مبلغی پول به عنوان قرض، مبلغی بیشتر به عنوان اصل و سود پول به صاحب مال داده شود.

از این رو به دلیل آثار و پیامد های مخربی که عمل ربا بر وضع اقتصادی و معیشتی جامعه دارد و باعث به هم خوردن تعادل و توازن اقتصادی می شود،

هم در قرآن کریم به عنوان گناهی کبیره شناخته شده است و هم به تبع آن در قانون کشور ما نیز جرم انگاری شده.

و هم برای ربا دهنده و هم ربا گیرنده مجازات تعیین شده است.

همچنین وکیل ربا در مشهد بیان می دارد که:

در ماده 595 قانون مجازات اسلامی در تعریف ربا آمده است:

هرگونه توافق بین دو یا چندنفر تحت هر قراردادی (از قبیل بیع،قرض،صلح و امثال آن )،

که جنسی را با شرط اضافه با همان جنس مکیل یا موزون معامله کند،

یا اضافه بر مبلغ پرداختی ،دریافت کند ،ربا محسوب و جرم شناخته می شود.

مطابق این تعریف، شرایط تحقق جرم ربا به قرار زیر می باشد:

شرایط تحقق جرم ربا

الف) وجود توافق و تراضی بین طرفین

مطابق ماده، برای اینکه عمل ربا محقق شود، طرفین باید به صورت کتبی یا شفاهی، توافق نمایند که سود اضافه ای به مبلغ اصلی قرض اضافه شود.

در غیر این‌ صورت، چنانچه علاوه‌ بر مبلغ مورد قرض، مقترض (کسی که مبلغی را قرض می‌گیرد)،

به‌صورت کاملا اختیاری و آزادانه مبلغ اضافه‌ای را به مقرض (کسی که به دیگری چیزی را قرض می‌دهد) پرداخت نماید،

چنین عملی ربا محسوب نمی‌شود.

ب) شرط اضافه

به این معنی که طرفین توافق نمایند، مبلغی اضافه را که از لحاظ اقتصادی نیز قابل توجه باشد، اضافه بر مبلغ قرض، به بدهی اضافه نمایند.

ج) دریافت سود اضافی توسط ربا گیرنده

مبلغ ربا باید توسط ربا دهنده داد و توسط ربا گیرنده دریافت شود.

در غیر این‌‌ صورت حتی با پرداخت ربا دهنده، در صورتی که به قبض ربا گیرنده نرسد ،

حتی در صورت توافق بر شرط اضافه در معامله‌ی ربوی، ربا صورت نمی‌‌گیرد.

این شرط زمانی اهمیت میابد که به صرف دریافت سند پرداخت وجه مازاد (مانند دریافت چک و سفته)

بدون گرفتن وجه یا مال موردنظر ربا تحقق پیدا نمی‌کند.

مجازات جرم ربا خواری

در اسلام ربا بطور واضح جرم شمرده شده،

و هرگونه قراردادربوی بین فرد ربادهنده ،ربا گیرنده و کسی که واسطه است یا آن قرارداد را وضع میکند ،باطل و بلااثر شمرده می شود.

در قانون نیز قرارداد ربا بین طرفین باطل است و قانونگذار ان را جرم شناخته و مشمول مجازات میداند.

مطابق سطر انتهایی ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی:

مرتکبین، اعم از ربا دهنده، ربا گیرنده و واسطه‌ی بین آنها به مجازات های زیر محکوم می شوند:

•  شش ماه تا سه سال حبس
• و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق
•  و همچنین جزای نقدی معادل مال مورد ربا
• و رد اضافه به صاحب مال

برای مرتکبین می باشد .

و بر این اساس هر نوع قرارداد که میان افراد وضع شود که در آن شرط شود قرض گیرنده به هنگام پرداخت قرض ،

مقداربیشتری مال یا جنس پرداخت کند ؛ربوی بوده و جرم شناخته می شود.

و مرتکبین مشمول مجازات ذکر شده می باشند مگر موارد خاصی مانند آنکه قرض دهنده مجبور به انجام معامله ربوی باشد .

که در اینصورت تنها گیرنده ربا مجرم شناخته می شود. در مواردی نیز با اینکه معامله ظاهرا شرایط ربوی را دارا می باشد،اما ربوی نیست و غیر ربوی محسوب می شود.

و در نتیجه مجازاتی در پی ندارد، مانند:

انعقاد قرارداد ربوی بین پدر و فرزند یا زن و شوهر و یا قراردادی که بر اساس آن مسلمان از فردی کافر ربا دریافت کند.

و یا سایر مواردی که تشخیص آن با توجه به شرایط قرارداد و ظرافتهای موجود در تخصص وکیل ربا در مشهد میباشد .

استثنائات جرم بودن ربا

در موارد زیر ربا جرم نیست و قابل پیگیری حقوقی و قضایی نیز نمی باشد:

• الف) ربا بین زن و شوهر:

 تبصره‌ی ۳ ماده‌ی ۵۹۵ مقرر می دارد:

«هرگاه قرارداد مذکور بین پدر و فرزند یا زن و شوهر منعقد شود، مشمول مقررات این ماده نخواهد بود.»

البته در خصوص ازدواج دایم و موقت دو نظر وجود دارد:

عده‌ای معتقدند که در ربا بین زن و شوهر، عقد دائم یا منقطع تفاوتی وجود ندارد و عده‌ای دیگر این استثناء را فقط مخصوص عقد دائم می‌دانند.

• ب) اضطرار: 

طبق تبصره‌ی ۲ ماده‌ی ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی:

«هرگاه ثابت شود ربادهنده در هنگام پرداخت وجه یا مال اضافی مضطر بوده است، از مجازات مذکور در این ماده‌ معاف خواهد شد.» مثلا چنانچه فرد به دلیل مشکلات مالی یا تهدید طرف مقابل، اقدام به پرداخت وجه اضافی نموده باشد که باید اظطرار (مجبور بودن) وی ثابت شود.

• ج) دریافت ربا توسط فرد مسلمان از کافر:

 مطابق تبصره ۳ ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی:

”که مقرر می دارد”… یا مسلمان از کافر ربا دریافت کند مشمول مقررات این ماده نخواهد بود.”

لذا این حالت نیز از شمول مجازات ربا خارج می شود.

شرط جدایی قرارداد ربوی و غیر ربوی

در معاملات غیر ربوی طرفین نه تنها در سود مال مورد نظر شریک هستند بلکه قبول میکنند در صورت بروز زیان نیز با یکدیگر شریک باشند.

و چنانچه شرط قرارداد این باشد که فرد شرکت کننده تنها در سود مال شریک شود و در صورت بروز ضررمسوولیتی نداشته باشد ،قرارداد ربوی میشود.

البته طرفین می‌توانند توافق کنند تا در صورت ضرر در اصل مال، یکی از طرفین که عامل ضرر بوده، به میزان ضرر، به صورت بلاعوض به طرف مقابل تملیک کند .

که در این صورت هم، چنین قراردادی ربوی محسوب نمی‌شود و طرفین بازهم در اصل ماجرا، در سود و زیان شریک محسوب می‌شوند.

• در معاملات ربوی حتما می‌بایست گرفتن مبلغ اضافه به‌صورت یک مال (برای مثال خانه، ماشین، مقدار قابل‌توجهی پول نقد و…) باشد.

و چنانچه طرفین بر یک شرط غیرمالی تراضی کنند، چنین عملی ربا محسوب نمی‌شود.

(برای مثال فردی در ازای پرداخت مبلغی شرط کند که طرف‌ مقابل او را استخدام کند…).

• علاوه‌ بر آن، هنگامی که ربا گیرنده، بهره اضافی مالی را که به‌صورت مشاع( اشتراکی) در اختیار دارد و با دیگران شریک می‌باشد، دریافت‌کند؛

از آن جایی که شخص نمی‌تواند به خودش ربا دهد و از طرفی مال مشاع فقط به او تعلق ندارد

و دیگر شرکا نیز در همه‌ی اجزای آن شریک هستند، در این حالت ربا تحقق نمیابد. با  توجه به مطالب بیان شده فوق از آنجاییکه مجازات رباخواری در صورت اثبات بسیار سنگین است .

و چنانچه فردی مورد این اتهام قرارگیرد به علت وجود مرزهای باریکبین معاملات ربوی و غیر ربوی ،

و عدم داشتن تسلط کافی به قوانین حقوقی نمیتواند به خوبی از خود دفاع کند وازمجازات رهایی یابد .

از این رو بهتر است تا با بهترین وکیل ربا در مشهد مشورت نمایید.

که ما در گروه وکلای دادورزان صلح و سازش به معرفی بهترین وکیل ربا در مشهد به شما عزیزان می پردازیم.