یکی از جرایمی که سبب اخلال در نظم اقتصادی کشور می‌شود، احتکار است. در پاسخ به سؤال جرم احتکار چیست؟ باید بگوییم یکی از معضلاتی است که زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب آسیب به اقشار مختلف جامعه می‌شود.
علاوه بر آن، این جرم افزایش قیمت کالا و سخت شدن زندگی مردم را به دنبال دارد. در سال‌های اخیر میزان احتکار به دلیل تحریم اقتصادی افزایش پیدا کرده است. یکی از دلایل افزایش قیمت کالا‌های اساسی احتکار آن هاست و مردم ناچارند که کالا‌های مورد نیاز زندگی خود را با قیمتی بسیار بالاتر از قیمت واقعی آن خریداری کنند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی مجازات جرم احتکار بپردازیم و ماده قانونی جرم احتکار را برای شما بیان کنیم.
جرم احتکار چیست؟
اگر بخواهیم معنی احتکار را از نظر قانونی به صورت جامع و کامل بیان کنیم، باید بگوییم این جرم به معنی انبار کردن کالا با هدف کاهش آن در جامعه و افزایش قیمت آن خواهد بود. این عمل به واسطه افزایش قیمت کالا‌های مورد نیاز، آثار مالی زیان باری را برای مردم به وجود می‌آورد.
قانون برای جرم احتکار مجازاتی را در نظر گرفته است و حتی در بعضی مواقع محتکر را به عنوان مفسد فی الارض می‌شناسند. مجازات مفسد فی الارض اعدام است و علاوه بر این، در قانون تعزیرات و تشدید مجازات محتکران و گران فروشان، درباره جرم احتکار کالا مواردی بیان شده است. شخصی که درگیر چنین جرمی شده است باید با بهترین وکیل جرایم اقتصادی در ارتباط باشد.
مجازات جرم احتکار چیست؟
بر اساس قانون تشدید مجازات محتکران و گران فروشان، شخصی که اقدام به احتکار کالا یا مواد غذایی مورد نیاز مردم کند، محتکر به حساب می‌آید و فراهم بودن شرایط تحقق جرم احتکار ازالزامات این جرم است. در پاسخ به سؤال مجازات جرم احتکار چیست؟
باید بگوییم برای شخصی که مرتکب چنین جرمی می‌شود با رعایت امکانات، شرایط و با توجه به تعداد دفعات ارتکاب جرم، به جزای نقدی به میزان ۲ تا ۱۰ برابر قیمت کالای احتکار شده و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌گردد. علاوه بر مجازاتی که برای احتکار در نظر گرفته شده است، محتکر باید کالا‌های انبار شده را به قیمت عادلانه بفروشد و در صورتی که اقدام به چنین کاری نکند، دادگاه قیمت کالا را تعیین می‌کند و آن را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد.
افرادی که کالا‌هایی بیشتر از مصرف سالانه خانواده خود را انبار کنند تا با افزایش قیمت، آن‌ها را با قیمت بالاتری بفروشند محتکر هستند و برابر قانون، مجازات می‌شوند. وکیل با تجربه فرجام خواهی قادر است به مرتکبان کمک کند و برای مجازات آن‌ها تخفیف بگیرد.
از نظر صنفی، در ماده ۶۰ قانون نظام صنفی مجازات این تخلف بر اساس سابقه تکرار، به صورت زیر است:
- مرتبه اول: الزام محتکر به فروش کل کالا‌های احتکار شده و جریمه نقدی معادل پنجاه درصد قیمت روز کالا‌های انبار شده.
- مرتبه دوم: الزام محتکر به فروش همه کالا‌های احتکار شده و جریمه نقدی معادل دو برابر قیمت روز کالا‌های احتکار شده و نصب پارچه یا تابلو بر سردر محل کسب به عنوان متخلف صنفی به مدت یک ماه.
- مجازات جرم احتکار در مرتبه سوم: الزام محتکر به عرضه کل کالا‌های احتکار شده و جریمه نقدی معادل پنج برابر قیمت روز کالا‌های احتکار شده و نصب پارچه یا تابلو بر سردر محل کسب به عنوان متخلف صنفی و تعطیل کردن محل کسب به مدت یک ماه.
در صورتی که شخص مرتکب نسبت به رأی صادر شده اعتراض داشته باشد می‌تواند از بهترین وکیل دادگاه تجدید نظر تهران کمک بگیرد.
ماده قانونی جرم احتکار
حال که با جرم احتکار چیست؟ آشنا شدیم وقت آن است که به ماده قانونی این جرم بپردازیم.
- ماده ۴ قانون تعزیرات حکومتی: در این ماده احتکار تعریف و مجازات‌های آن هم تعیین شده است.
- ماده ۱ قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مجازات احتکار: در این ماده اهداف بخش تعاونی ذکر شده که از جمله در بند ۶ به پیشگیری از احتکار اشاره کرده است.
- ماده ۶۰ قانون نظام صنفی کشور در رابطه با مجازات احتکار: در این ماده نیز احتکار تعریف شده و همچنین مجازات آن هم مشخص شده است.
- ماده ۴۳ قانون اصلاح قانون نظام صنفی کشور: در این ماده مجازات ماده ۶۰ قانون نظام صنفی کشور گذشته را اصلاح کرده است.
- ماده ۱ قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور در رابطه با مجازات احتکار به صورت زیر است: در این ماده، قانون‌گذار اعمالی را جرم انگاری کرده که از جمله احتکار نیز جزء این اعمال است.
تعریف این جرم و مجازاتش در ماده قانونی جرم احتکار ذکر شده است و انتخاب وکیل پایه یک دادگستری مجرب در پیشبرد پرونده تأثیر بسزایی دارد.
شرایط تحقق جرم احتکار چیست؟
برای تحقق جرم احتکار، وجود شرایطی لازم است که در این صورت مجازات جرم احتکار برای مرتکب صورت می‌گیرد. این شرایط عبارتند از:
- اگر کالای احتکار شده از اقلام مورد نیاز مردم باشد، جرم احتکار تحقق پیدا می‌کند؛ بنابراین انبار کردن هر کالایی موجب وقوع جرم احتکار نمی‌شود مگر این که از مایحتاج ضروری مردم باشد.
- نباید عرضه‌کننده دیگری برای کالای انبار شده وجود داشته باشد.
- مدت احتکار در شرایط عادی و موقع فراوانی کالا باید ۴۰ روز و در زمان قحطی و کمبود ۳ روز باشد.
- از دیگر شرایط تحقق جرم احتکار این است که محتکر باید کالایی که قصد انبار کردن آن را دارد خریده باشد تا جرم احتکار در مورد او تحقق بیابد. شخصی که کالایی را از طریق هبه به دست آورده باشد و آن را انبار کند، مرتکب جرم احتکار نشده است.
انواع جرم احتکار
اینک به سؤال انواع جرم احتکار چیست؟ می‌رسیم. انواع متعددی از احتکار وجود دارد که به صورت زیر تقسیم‌بندی می‌شود که مجازات جرم احتکار در هر یک از موارد زیر متفاوت است.
- احتکار در علم اقتصاد
- احتکار در اصطلاح فقه شیعه
- احتکار کالا
بر اساس گفته امام خمینی (ره) آن چه مسلم و قطعی است نهی شدن احتکار در اسلام بوده که عده زیادی از فقها حکم به تحریم و حرام بودن آن داده‌اند.
نتیجه‌گیری
زمانی که شخصی کالای مورد نیاز و ضروری مردم را انبار کند و باعث کمبود آن کالا در بازار و افزایش قیمت آن شود، جرم احتکار انجام می‌شود و قانون برای مرتکب جرم که به آن محتکر می‌گویند، مجازاتی در نظر می‌گیرد. برای دانستن سؤال مجازات جرم احتکار چیست؟
باید بگوییم که مجازات فرد بر اساس تعداد مرتبه‌ای که جرم را انجام داده است تعیین می‌شود. برای آگاهی از نحوه برخورد قانون با محتکر می‌توانید مشاوره حقوقی آنلاین دریافت کنید یا این که به وکیل امور حقوقی در تهران مراجعه نمایید. انواع جرم احتکار موجود است که عده زیادی از فقها آن را حرام اعلام کرده‌اند. در صورت وجود هر گونه ابهام می‌توانید آن را در بخش کامنت‌ها مطرح کنید.
